Khi xây dựng một website thương mại điện tử, đặc biệt trong giai đoạn mở rộng nội dung với hàng trăm đến hàng ngàn trang sản phẩm, bạn sẽ đối mặt với một vấn đề quen thuộc nhưng khó xử lý: người dùng thường không tìm kiếm chỉ để mua hoặc chỉ để đọc thông tin. Họ có thể kết hợp cả hai ý định trong cùng một từ khóa, và đó chính là thử thách mà bất kỳ SEOer nào cũng cần giải quyết.
Vấn đề của các truy vấn hỗn hợp
Trong SEO, chúng ta gọi đây là “mixed intent” – ý định tìm kiếm hỗn hợp. Ví dụ thực tế ở thị trường Việt Nam có thể là từ khóa “ghế massage giá bao nhiêu”. Rõ ràng đây là một truy vấn mang tính thương mại vì người tìm muốn biết giá để cân nhắc mua. Nhưng cùng lúc, nhiều người cũng sẽ tìm “ghế massage có tác dụng gì cho dân văn phòng” hoặc “ghế massage toàn thân loại nào tốt cho người lớn tuổi”. Đây lại là những truy vấn mang tính thông tin.
Vậy chuyện gì xảy ra nếu người dùng vừa muốn biết giá, vừa muốn biết tác dụng trong cùng một hành trình tìm kiếm? Nếu trang của bạn chỉ có bảng giá khô khan, khách có thể cảm thấy chưa đủ tin tưởng. Nếu chỉ tập trung vào lợi ích và thông tin, khách có thể đọc xong rồi sang nơi khác để mua. Và bản thân Google cũng gặp khó khi phải quyết định hiển thị loại nội dung nào ở vị trí cao nhất.
Cách Google xử lý ý định tìm kiếm hỗn hợp
Google không chỉ nhìn vào từ khóa, mà còn theo dõi cách người dùng tương tác với kết quả. Người ta gọi đây là “click models” – tức là Google quan sát xem người dùng nhấp vào đâu, ở lại bao lâu, có quay lại tìm kiếm tiếp hay không. Từ dữ liệu đó, Google tạo ra các “feature vectors”, tức là những tín hiệu đặc trưng trên một trang web. Chẳng hạn, sự xuất hiện của nút mua hàng, bảng thông số kỹ thuật, biểu đồ công dụng hoặc hình ảnh minh họa.
Khi ý định của người dùng không thuần nhất, Google cần đến cái gọi là “center-piece annotations”. Đây là kỹ thuật giúp công cụ tìm kiếm xác định đâu là thành phần trung tâm trên một trang, từ đó hiểu được mục đích chính của nội dung. Nói cách khác, nếu bạn chỉ tập trung vào một loại tín hiệu, bạn có thể khiến Google hiểu sai và không đánh giá cao trang của bạn.
Giải pháp tối ưu nội dung cho SEOer
Cách xử lý hiệu quả nhất là kết hợp cả hai yếu tố thông tin và thương mại ngay từ phần đầu trang, hay còn gọi là “above the fold”. Với ví dụ ghế massage, bạn nên vừa hiển thị giá sản phẩm và nút mua, vừa kèm theo thông tin nổi bật như “lợi ích cho dân văn phòng”, “so sánh tác dụng giữa các dòng phổ biến” hoặc “hướng dẫn chọn ghế phù hợp cho người già”. Bằng cách này, người dùng nào chỉ muốn xem giá có thể hành động ngay, còn người đang tìm hiểu thêm thông tin vẫn thấy nội dung thỏa mãn nhu cầu.
Không chỉ nội dung, mà cả cấu trúc HTML và bố cục trang cũng đóng vai trò quan trọng. Google còn dùng nhiều lớp tín hiệu khác như cách bạn đặt anchor text, cách phân tách câu, hay cách trình bày bảng biểu. Một trang có bố cục rõ ràng, thông tin được nhóm hợp lý sẽ giúp công cụ tìm kiếm dễ hiểu hơn về mục tiêu của trang và tăng cơ hội xếp hạng tốt.
Bài học quan trọng cho người mới làm SEO
SEO không đơn giản là tối ưu cho Google hay viết nội dung để bán hàng. Đó là một sự cân bằng ba chiều: người dùng muốn rõ ràng và tin cậy, công cụ tìm kiếm cần phân loại chính xác ý định, còn doanh nghiệp thì cần thúc đẩy chuyển đổi. Nếu bạn chỉ nghiêng hẳn về một phía, bạn sẽ mất cơ hội từ hai phía còn lại.
Ví dụ với website bán collagen tại Việt Nam, nếu bạn chỉ ghi giá sản phẩm và nút “Mua ngay”, khách hàng sẽ nghi ngờ về độ uy tín vì chưa thấy tác dụng cụ thể. Nếu bạn chỉ viết dài dòng về công dụng của collagen mà không hiển thị sản phẩm rõ ràng, họ sẽ tìm đến nơi khác để mua. Giải pháp đúng là thiết kế một trang vừa có bảng giá, vừa có phân tích khoa học về công dụng, kèm theo chứng nhận chất lượng và nút mua hàng rõ ràng.
Kết luận
Làm SEO cho thương mại điện tử, đặc biệt với những ngành có cạnh tranh cao, là một trò chơi của sự cân bằng. Nhiệm vụ của bạn không phải là chọn một hướng duy nhất, mà là tìm cách dung hòa để thỏa mãn cả ba: người dùng, Google và mục tiêu kinh doanh. Khi bạn hiểu được bản chất của các truy vấn hỗn hợp và xây dựng trang đáp ứng song song cả nhu cầu thông tin lẫn thương mại, bạn sẽ có lợi thế lớn trong việc lên top bền vững và mang lại doanh thu thực sự cho doanh nghiệp.
